BELANGRIJKE MEDEDELING – 18 maart 23.30 u

Uit Schooldirect – nieuwsbrief voor directeurs

Coronavirus: wat moet je school nu doen?

De verstrengde maatregelen om het coronavirus af te remmen zijn vanmiddag ingegaan. Voor het onderwijs besliste de Nationale Veiligheidsraad eerder al dat de lessen geschorst zijn en dat de scholen en internaten opvang moeten voorzien tot de paasvakantie. Die maatregel blijft van kracht.

De keuze om de scholen ook nu te laten instaan voor opvang van leerlingen is – zoals altijd – gebaseerd op advies van wetenschappers en virologen. Scholen open houden voor opvang is volgens dat advies van vitaal belang, omdat die opvang garandeert dat mensen met levensnoodzakelijke jobs hun werk kunnen blijven doen.

Het zijn geen evidente tijden. Onderwijspersoneelsleden zetten nu hun burgerzin in voor de maatschappij en ieders gezondheid. Die grote inspanningen en solidariteit van het hele onderwijsveld worden dan ook enorm gewaardeerd.

In deze update krijg je een antwoord op vragen die nu leven:

• Voor welke leerlingen moet ik opvang voorzien?
• Kan ik sluiten als er geen leerlingen zijn?
• Welke regels gelden voor mijn personeel?
• Hoe hou ik de opvang veilig?
• Hoe hou ik ook mijn kwetsbare leerlingen in het schoolritme?
• Hoe hou ik de workload voor leerlingen haalbaar?
• Wat met duaal leren? En stages in de zorgsector?
• Hoe krijg ik de richtlijnen tot bij anderstalige ouders?
• Wat zijn de richtlijnen voor CLB’s?
• Vragen van scholen krijgen een antwoord op de Website Onderwijs.

Nog onderwijsvragen? Bel het callcenter Corona & Onderwijs op 02 553 27 46, ma-vrij, 8 – 17 u.

Voor algemene vragen: info-coronavirus@health.fgov.be of 0800 14 68 9.

Voor wie moet je opvang voorzien?

• Zieke kinderen blijven thuis. Wordt een kind ziek op school, dan contacteer je meteen de ouders. Je brengt het kind onder in een apart lokaal tot de ouders het komen ophalen.
• Hou kinderen zo veel mogelijk thuis. Het principe is: ouders die thuiswerken, vangen hun kind thuis op. Als dat niet mogelijk is, blijf daarover als school in dialoog gaan met ouders. Bij gerede twijfel staat het de school vrij een attest of bevestiging van de werkgever vragen.
• Concreet zijn er 3 groepen van gezonde leerlingen voor wie je opvang op school voorziet:
  1. Kinderen van wie de ouder(s) een job in een cruciale sector (zorg, veiligheid, voedingsnijverheid, distributie …) uitoefenen. Zij hebben niet de mogelijkheid om thuis te werken. Ze nemen nu de zorg op van zieken en mensen die hulp nodig hebben, zorgen ervoor dat iedereen naar de winkel kan … Het is daarom letterlijk van levensbelang dat hun kinderen op school worden opgevangen. Er wordt momenteel gewerkt aan een concrete vertaling van de federale lijst van cruciale beroepen. Die komt zo snel mogelijk online.
  2. Kinderen en jongeren in het buitengewoon onderwijs, de onderwijsinternaten, de MPIGO’s en de IPO’s van het gemeenschapsonderwijs. Zij zijn medisch en/of sociaal kwetsbaar en moeten dus opgevangen worden. De overheid informeert zo snel mogelijk onder welke modaliteiten dat kan.
  3. Voorzie ook opvang voor leerlingen in een kwetsbare thuissituatie. Als school kan jij het het best inschatten over wie dat gaat. Voor deze kinderen is opvang thuis geen veilige optie. Zij moeten dan ook kunnen rekenen op de soepelheid van scholen. Ga daarover in overleg met het CLB en de ouders.
• Blijf, als je dat al deed, ook voorzien in voor- en naschoolse opvang. Schakel daarvoor enkel de organisaties en mensen in die dat al deden en niet tot de risicogroep behoren. Ouders die bv. in ploegen werken hebben daar zeker behoefte aan.
• Materiaal voor communicatie met anderstalige ouders over hygiënische maatregelen en wat ze kunnen doen bij ziekte van hun kind vind je hier.

Hoe organiseer je de opvang?

• Het beleidsdomein Onderwijs & Vorming doet een appel op de burgerzin van het onderwijsveld. De maatschappij heeft de personeelsleden van het onderwijs nu hard nodig om te garanderen dat mensen in cruciale sectoren hun job kunnen blijven uitoefenen.
• De vuistregel blijft enerzijds dat scholen zo weinig mogelijk leerlingen moeten opvangen. Het is anderzijds volgens het Agentschap Zorg & Gezondheid (AZG) niet van belang hoe groot een groep leerlingen is om het risico op besmetting in te perken, maar wel dat de samenstelling van die groep dezelfde blijft.
• Zorg minstens voor een permanentiesysteem (evt. via een beperkte beurtrol), zodat opvang mogelijk blijft voor ouders die aangeven daar behoefte aan te hebben. Ook als er geen leerlingen zijn, moet je bereikbaar blijven voor ouders die op een bepaald moment toch opvang nodig hebben. Je mag daarvoor geen externen die niet verbonden zijn aan de school inschakelen.
• De opvang van verschillende scholen centraliseren op 1 plek omdat er weinig leerlingen in de opvang op school verblijven, wordt door het Agentschap Zorg & Gezondheid (AZG) afgeraden. Zo creëer je immers nieuwe ‘gemeenschappen’, wat het risico op besmetting verhoogt. Heb je een gebrek aan personeel voor opvang, contacteer dan je CLB om samen met het AZG een risicoanalyse te maken rond de optie centraliseren.
• Blijf de voorzorgsmaatregelen opvolgen (basishygiëne, afstand, ventilatie, openluchtactiviteiten …). De belangrijkste bescherming blijft: grondig en vaak handen wassen. Kind & Gezin stelde ook richtlijnen voor het aantal leerlingen per begeleider. Zeker bij jongere kinderen is het niet altijd gemakkelijk om ‘social distancing’ te respecteren. Hygiënisch te werk gaan is daar nóg meer nodig. In nauw contact met kinderen is op advies van het AZG handhygiëne belangrijker dan mondmaskers.
• Hou zowel leerlingen in de schoolopvang als thuis in het ritme en help ze de aangeleerde leerstof onderhouden. Bied op een gecoördineerde manier alternatieve vormen van leren aan, zodat de workload haalbaar blijft voor alle leerlingen en hun thuiswerkende ouders.
• Hou bij afstandsleren ook rekening met kansarme leerlingen (o.a. zonder computer of internetverbinding thuis).
• Je gezonde personeelsleden blijven aan het werk. Over de invulling van hun takenpakket (op school of thuis) maak je afspraken in het Lokaal Overlegcomité. Het is daarbij van belang de pedagogische opdracht van leraren te respecteren.
• Personeelsleden die zich zorgen maken omdat ze behoren tot de risicogroep of omdat ze samenleven met iemand van een risicogroep, kunnen een beroep doen op heirkracht (DO 046). Daar kan de school een attest voor vragen. Je moet dat niet doorgeven aan je werkstation. Deze personeelsleden kunnen thuisblijven en van daaruit pedagogische taken uitvoeren. Vervanging voor die personeelsleden kan volgens de bestaande regels. Zwangere personeelsleden werken van thuis uit.
• Personeelsleden die ziek zijn, moeten dat enkel aan de school melden, zodat die zich kan organiseren. Een ziekteattest is niet nodig. Dat besliste de Vlaamse overheid omdat huisartsen op dit moment overvraagd zijn. Vervanging voor dat personeelslid kan volgens de bestaande regels.
• Personeelsleden die in verschillende scholen tewerkgesteld zijn, beperken zich tot werken in 1 school. Overleg daarover met de directies van de andere scholen waar deze personeelsleden een opdracht hebben. Hetzelfde geldt voor de personeelsleden van de ondersteuningsnetwerken.
• Wordt opvang bieden op een bepaald moment té moeilijk (bv. te veel leraren ziek)? Dan kan je kortstondig sluiten, na overleg met je CLB. Verwittig dan de onderwijsadministratie via scholen.basisonderwijs.agodi@vlaanderen.be of scholen.secundaironderwijs.agodi@vlaanderen.be. Leerlingen en personeel zijn in dat geval thuis. Gezond personeel blijft in dienstactiviteit; over hun takenpakket beslis je in het Lokaal Overlegcomité. Monitor continu de nood aan opvang en herstart op basis daarvan je werking zodra je weer voldoende personeel hebt.
• Voor de land- en tuinbouwscholen geldt dat de verzorging van de dieren en het onderhoud van de teelten te allen tijde moet worden gegarandeerd. Maak daarover afspraken in het lokaal overlegcomité. Leerlingen die hier vrijwillig bij willen helpen, mogen dit zeker doen. Respecteer voor leerlingen en leerkrachten hierbij ook steeds de hoger vermelde regels rond social distancing en hygiëne.

Info en documenten niet via de post

• Door de coronamaatregelen ontvangen personeelsleden niet langer bepaalde privacygevoelige informatie met de post. Hun dossierbeheerder kan die info bezorgen via mail. Laat je personeelsleden daarom hun e-mailadres invullen bij hun profiel op Mijn Onderwijs: Personeel.
• Als een personeelslid geen mailadres opgeeft, bezorgt de dossierbeheerder de informatie digitaal aan de school. Geef in dat geval de info door.
• Hou er ook rekening mee dat documenten die je als school met de post verstuurt naar Brussel, voorlopig niet verwerkt worden. De dossierbeheerders zijn namelijk thuis aan het werk. Verstuur je formulieren dus digitaal via documenten.onderwijspersoneel@ond.vlaanderen.be.

Wat met duaal leren en stages?

• Alleen stages van leerlingen secundair onderwijs in de gezondheidssector kunnen doorgaan, maar enkel als de werkgever de nodige bescherming voor de leerling in kwestie kan garanderen.
• Alle andere stages in het secundair onderwijs worden geannuleerd.
• Duaal leren: leerlingen volgen voor hun werkplekcomponent de richtlijnen van de onderneming, voor hun lestijd die van de school. Onderneming en school doen dat in nauw overleg. De werkplekcomponent kan doorgaan voor de cruciale beroepen, als de nodige bescherming kan worden gegarandeerd voor de leerling.
• In het hoger onderwijs is het aangewezen dat je als instelling zelf de opportuniteit van een stage afweegt in overleg met de student en de werkgever. Verschillende bedrijven en sectoren zullen hun eigen richtlijnen hanteren, rekening houdend met de richtlijn ‘social distancing’.
• Een bedrijf dat tegen de federale richtlijnen in toch openblijft? Kies in dat geval voor de bescherming van je leerling of student en stel hem of haar niet onnodig bloot aan risico’s.
• Alle info voor zorgstages in HBO5 en Bachelor Verpleegkunde vind je hier.
• Omdat in de zorgsector momenteel stagebegeleiders niet fysiek naar de stageplaatsen mogen, ondersteunen zij de leerlingen/cursisten/studenten maximaal online. De onderwijsinstellingen moeten daarvoor de nodige middelen voorzien. De opdracht van de stagebegeleider wordt besproken op het lokaal onderhandelingscomité.

Wat zijn de richtlijnen voor CLB’s?

• De centra voor leerlingenbegeleiding blijven operationeel. Ze blijven bereikbaar voor leerlingen, ouders en scholen.
• CLB-medewerkers mogen nog aanwezig zijn in de centra, maar het is niet langer noodzakelijk dat centra voorzien in fysieke permanentie zolang CLB-medewerkers op een andere manier bereikbaar zijn.
• De vaccinaties en systematische contactmomenten worden uitgesteld.
• Gesprekken met leerlingen en ouders blijven mogelijk. Face-to-face contacten in het CLB kunnen enkel doorgaan als de leerling en de ouders niet ziek zijn en rekening houdend met de bestaande richtlijnen rond hygiëne, afstand, ventilatie …
• CLBch@t  en Onderwijskiezer blijven bereikbaar voor leerlingen en ouders.
• CLB-personeelsleden die ruimte zien vrijkomen in hun agenda, kunnen zich vrijwillig aanbieden voor de zogenaamde ‘medische reserve’ in de zorgsector. Het centrumbestuur geeft hun daarvoor dienstvrijstelling, waardoor ze in dienstactiviteit blijven en hun salaris blijft doorlopen.