Cao XII voor het niet-hoger onderwijs en cao V voor de basiseducatie bevatten de bepaling dat de sociale partners op Vlaams niveau een afsprakenkader omtrent de digitalisering en het recht op deconnectie moeten uitwerken. Met dat kader kan men dan op lokaal niveau – in de scholen en de centra – aan de slag. Wat staat in dat Vlaams afsprakenkader en wat moet er op lokaal niveau vastgelegd worden?
Afsprakenkader op centraal niveau
Onderwijsinstellingen geven het lokale afsprakenkader een duidelijke plaats binnen het preventieve welzijnsbeleid van hun onderwijsinstelling. Ze besteden voldoende aandacht aan de impact van (de)connectiviteit op het psychosociaal welzijn, sensibiliseren over het belang van deconnectiviteit, en streven een gezonde schoolcultuur na rond dit thema. Digitale communicatiemiddelen zijn bedoeld als een hulpmiddel dat personeelsleden ondersteunt bij het uitoefenen van hun taken. Onderwijsinstellingen zetten maximaal in op de voordelen van deze digitale communicatiemiddelen en bewaken dat zij geen extra werkdruk veroorzaken.
Digitale communicatiemiddelen worden doorgaans gebruikt door alle actoren in een onderwijsinstelling. Bij het opmaken van (het) lokale afsprakenkader(s) betrekken onderwijsinstellingen daarom, naast het personeel, ook alle andere betrokken actoren of hun vertegenwoordigers (leerlingen, cursisten, ouders,…).
Onderwijsinstellingen zorgen ervoor dat alle actoren in hun instelling over voldoende informatie en kennis beschikken om de communicatiemiddelen op een correcte manier en volgens het lokale afsprakenkader te gebruiken en integreren de opleidingen daartoe in hun professionaliseringsplan. Ze voorzien ook de nodige faciliteiten zodat personeelsleden, leerlingen en cursisten, in de onderwijsinstelling en tijdens de schooluren toegang hebben tot, en gebruik kunnen maken van, de digitale communicatiemiddelen.
Onderwijsinstellingen communiceren helder over de lokale afspraken en communiceren al tijdens het aanwerven van nieuwe personeelsleden over het afsprakenkader.
Onderwijsinstellingen houden rekening met de aanwezigheid van shadow IT – parallelle communicatiemiddelen zoals groepjes op facebook en Whatsapp – en maken alle betrokkenen bewust van hun verantwoordelijkheid in het gebruik hiervan.
De bevoegde lokale comités geven een concrete invulling aan deze centraal gemaakte afspraken. Zij bepalen de meest geschikte afspraken voor hun specifieke onderwijsinstelling. Binnen het lokale comité moet hierover een akkoord worden bereikt.
Het lokaal afsprakenkader wordt als bijlage opgenomen bij het arbeidsreglement en schoolreglement.
Concretiseringen van het lokaal afsprakenkader
Het afsprakenkader moet op het lokale niveau een duidelijke plaats krijgen binnen het preventieve welzijnsbeleid. De scholen en centra moeten aandacht hebben voor deconnectiviteit en het personeel wijzen op het belang ervan. Ze moeten ervoor zorgen dat digitale communicatie de arbeid efficiënter en lichter maakt en niet zorgt voor meer werkdruk.
Het afsprakenkader moet rekening houden met alle betrokken partijen, want niet alleen de directeur, het personeel, maar ook leerlingen en cursisten en ouders maken gebruik van de digitale communicatiemiddelen van de school of het centrum.
ACOD Onderwijs vertegenwoordigt het personeel in het lokaal comité (BOC, LOC,…) en staat dus mee in voor de concretisering van het afsprakenkader in de scholen en centra. Daarom geven we aan onze afgevaardigden richtlijnen mee over wat onder goede lokale afspraken wordt verstaan. Het zou immers bizar zijn dat onze afgevaardigde er in de ene school een andere invulling geeft dan onze afgevaardigde in een andere school.
Houd de berichtenstroom beheersbaar
Mail alleen naar personen voor wie de inhoud bestemd is. Beperk het gebruik van CC, BCC en reply to all. Reageer op een e-mail alleen wanneer je het niet eens bent of wanneer er specifiek om wordt gevraagd.
Bundel je berichten en stuur ze één keer per dag door tijdens de openingsuren van je school of centrum.
Timing van het versturen van berichten
Stel het digitaal leerplatform zo in dat berichten uitgesteld verzonden worden, zodat de rust in de avonduren en het weekend worden gerespecteerd (kan zowel individueel als op instellingsniveau).
Dienstorders worden tijdens de schooluren verstuurd en hebben pas na 48 uur uitwerking. Lesvrije dagen schorten die termijn op.
Berichten van en naar ouders of leerlingen worden tijdens de schooluren verstuurd en hebben eveneens pas na 48 uur uitwerking.
Timing van het lezen en beantwoorden van berichten
Berichten worden gelezen elke dag dat men een (les)opdracht heeft in de school of het centrum waarop het bericht betrekking heeft. Om op deze berichten te reageren heeft men echter 48 uur de tijd.
Gebruik van sociale media binnen een professionele context
Hou het binnen de professionele context bij één digitaal communicatieplatform. Meer dan één communicatieplatform kan niet.
Communicatie en bereikbaarheid bij ziekte
Een personeelslid dat afwezig is wegens ziekte of om een andere vergelijkbare reden, heeft het recht om professioneel onbereikbaar te zijn zowel voor de directeur en collega’s als voor leerlingen en ouders.
Eventuele communicatie in het belang van het personeelslid wordt via de briefpost bezorgd.
Als men een re-integratietraject wil opstarten, dan neemt een vertrouwenspersoon contact op met het betrokken personeelslid.
Communicatie en bereikbaarheid bij deeltijds werken
Een personeelslid heeft het recht om onbereikbaar te zijn op de dagen dat het geen (les)opdracht heeft.
Communicatie en bereikbaarheid bij overmacht en tijdens noodsituaties
Zorg voor een duidelijke omschrijving van ‘overmacht’ en ‘noodsituaties’. Maak een duidelijke oplijsting van wie voor welke reden kan worden gecontacteerd.
Communicatie en bereikbaarheid tijdens vakantieperiodes
Er is in principe geen verplichting e-mails te lezen en te beantwoorden tijdens de vakantiedagen.
Eventuele communicatie omtrent activiteiten tijdens de vakantie – herexamens, (her)deliberaties, personeelsvergaderingen – verloopt volgens afspraken gemaakt in het lokale comité. Activiteiten tijdens de vakantie moeten overigens opgenomen zijn in de jaarkalender, waarover voor de aanvang van het schooljaar ook onderhandeld wordt in het lokaal comité.
Als je vragen hebt of hulp nodig hebt bij de verdere concretisering van het afsprakenkader bij jou op school of in je centrum, neem je best contact op met je onze secretaris in je regio of provincie. We zullen je met raad en daad bijstaan.
|
Nancy Libert algemeen secretaris Wil je de auteur contacteren? Stuur haar dan een e-mail. |